آفتاب ـ زهرا رضایی: ایران معتقد است بیرون رفتن نیروهای آمریکایی از منطقه می‌تواند در تقویت ثبات خلیج‌فارس موثر باشد. منوچهر متکی وزیر خارجه ایران نیز در سفر به بحرین در جمعی با حضور دیپلماتهای عرب و اروپایی از کشورهای حوزه خلیج‌فارس خواست برای تامین ثبات منطقه بیش از گذشته به توانایی‌های خود متکی باشند. اما آمریکا و اعراب که نگران نفوذ رو به گسترش ایران در منطقه هستند این اظهارات را به تمایل ایران برای تثبیت قدرت خود در منطقه تفسیر می‌کنند.

یک مقام آمریکایی در گفت‌وگو با روزنامه فایننشیال تایمز اظهارات متکی در این مورد را حیرت‌آور دانست. وی گفت: ایرانی‌ها می‌گویند نیروهای خارجی را از منطقه بیرون کنید و ما را به عنوان قدرت منطقه‌ای بشناسید.

به نوشته این روزنامه آمریکایی «حوادث سال گذشته در خاورمیانه نیز حاکی از نفوذ رو به گسترش ایران در منطقه بود و شاید همین امر عزم آنها را برای تبدیل شدن به یک قدرت هسته‌ای تقویت کرده است». در عین حال فایننشیال تایمز این وضعیت ایران را به عنوان «بزرگ‌ترین تهدید استراتژیک برای متحدان سنی واشنگتن» در خلیج‌فارس معرفی کرد.

فایننشیال تایمز کمک ایران به گروه‌های شبه‌نظامی مخالف اسرائیل و دفاع از فلسطینی‌ها را در راستای استراتژی‌ منطقه‌ای ایران دانسته و می‌نویسد: این رهیافت در چند ماه گذشته به خوبی عمل کرد و آن زمانی بود که گروه‌ حزب‌الله با حمایت ایران توانست یک ماه در مقابل حملات اسرائیل مقاومت کند. در پایان جنگ 34 روزه اعراب که از منتقدین سیاست حزب‌الله در دستگیری سربازان بودند عملا در موضوع ضعف قرار گرفتند در حالی‌که ایران جسورتر از گذشته شده بود. در شرایط کنونی بزرگترین هشدار برای اعراب سنی این است که شکست آمریکا در عراق و ادامه درگیری‌های فرقه‌ای در این کشور می‌تواند تعادل قدرت در منطقه را به نفع ایران بر هم بزند.

این روزنامه در ادامه آورده است: «البته برخی از مقامات عرب نیز معتقدند نباید در گسترش نفوذ ایران در منطقه اغراق کرد. آنها می‌گویند: تعقیب برنامه هسته‌ای در نهایت باعث انزوای بیشتر ایران می‌شود و هزینه‌های اقتصادی این مساله می‌تواند استراتژی منطقه‌ای ایران را تحت تاثیر قرار داد. نگرانی دیگر اعراب مذاکره آمریکا با ایران در مورد اوضاع عراق است. آنها معتقدند این مساله می‌تواند با مهر تایید گذاشتن بر قدرت ایران در منطقه اوضاع را به نفع شیعیان طرفدار ایران تغییر دهد. به همین خاطر عربستان سعودی پیش قدم شده و مذاکرات دو جانبه‌ای را با ایران آغاز کرده است. اما مقامات نزدیک به دولت ریاض می‌گویند پیشرفت چندانی در این مذاکرات به دست نیامده است».

به نوشته فایننشیال تایمز، اعراب برای ابراز نگرانی‌هایی خود نسبت به ایران واکنش دیگری هم نشان داده و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس از تمایل خود برای گسترش انرژی هسته‌ای خبر دادند. گروهی این اقدام اعراب را پیامی خطاب به ایران و خطرات ناشی از تکثیر هسته‌ای توسط این کشور تفسیر کرده‌اند. البته برخی نیز آن را هشداری برای آمریکا می‌دانند که اگر نتواند ایران هسته‌ای را متوقف کند باید منتظر مسابقه تسلیحاتی در منطقه باشد.

فایننشیال تایمز افزود: آمریکا نیز برای مقابله با نفوذ ایران قصد دارد نیروهای نظامی خود در خلیج‌[فارس] را افزایش دهد. بعلاوه واشنگتن در ابتکار جدید امنیتی خود پیمان‌های دفاعی و امنیتی قدرتمندی را با کشورهای حوزه خلیج‌ [فارس] امضا کرد. اما ظاهرا نقشه‌های آمریکا برای ایجاد سیستم امنیتی چند جانبه با واکنش سرد اعراب مواجه شده و آنها ترجیح می‌دهند به پیمان‌های دفاعی دو جانبه خود با آمریکا متکی باشند.

یک مقام ارشد عربی در این زمینه گفته است: اعراب خلیج ‌[فارس] می‌دانند که به تقویت توان دفاعی خود نیازمند هستند اما برای انجام آنچه که آمریکا خواستار آن است، کشورهای حوزه خلیج ‌[فارس] باید روابط متفاوتی با یکدیگر داشته باشند. برخی از مقامات عراق پیشنهاد متفاوت‌تری مطرح می‌کنند آنها معتقدند بهترین گزینه اعراب برای مقابله با نفوذ ایران برقراری رابطه با اکثریت شیعه در عراق است. یک مقام عراقی می‌گوید: شیعیان عراق عرب هستند و نه فارس اما آنها احساس می‌کنند اعراب آنها را قبول ندارند. از این‌رو آنچه اعراب باید انجام دهند حمایت از دولت شیعه عراق است، به این ترتیب آنها می‌توانند از این مساله برای مقابله با نفوذ ایران استفاده کنند.