iran-emrooz.net | Sat, 23.12.2006, 17:18
با رای موافق همهی ١٥ عضو شورای امنيت
اعضای شورای امنيت سازمان ملل متحد به اتفاق آرا قطعنامهای را تصويب کردند که بنابر آن، صدور مواد و تجهيزاتی به ايران که با فعاليتهای حساسيت برانگيز اتمی ارتباط داشته باشند ممنوع میشود. هدف اين قطعنامه وادار كردن ايران به دست كشيدن از غنىسازى اورانيوم اعلام شده است.
بر اساس پيشنويس تصويب شده به همهی کشورها دستور داده میشود تا از تامين مواد و فناوریهای ويژه که میتواند در برنامههای هستهيی يا موشکی ايران به کار رود، خودداری کنند و نيز مسدود شدن سرمايهها را بر شرکتها و افراد مهم در برنامههای هستهيی و موشکی ايران که در فهرستی به نامشان اشاره شده است، اعمال کنند.
تا آخرين لحظات روشن نبود كه آيا روسيه، چين و قطر به قطعنامهى پيشنهادى راى مثبت خواهند داد يا راى ممتنع. طبق آخرين اخبار واصله، قطعنامه عليه ايران به اتفاق آرا تصويب شده است.
پيش از تصويب قطعنامه، يك ديپلمات غربى كه نمىخواست ناماش فاش شود اعلام كرده بود كه آخرين پيشنويس قطعنامه، مورد تاييد است و احتمالا بدون راى مخالف تصويب خواهد شد. پيشنويس قطعنامه تا كنون چند بار به خاطر مخالفت روسيه تغيير داده شده بود.
ولاديمير پوتين رييسجمهورى روسيه، مدت كوتاهى پيش از راىگيرى شوراى امنيت در مورد قطعنامهى ايران، با جرج بوش رييسجمهورى آمريكا در مورد اين قطعنامه گفتگوى تلفنى داشت. به گفته محافل كاخ سفيد، رهبران دو كشور در مورد مهمترين نكات اين قطعنامه مواضع مشتركى داشتهاند.
رویترز منتشر کرد:
نکات اصلی قطعنامه ١٧٣٧ شورای امنیت
رویترز نکات اصلی قطعنامه ضد ایرانی شورای امنیت سازمان ملل متحد را که شنبه ٢ دی تصویب شد، منتشر کرد.
اين نکات به شرح زير است:
- این قطعنامه به بند ٤١ فصل ٧ منشور سازمان ملل متحد که اجرای آن را الزام آور میکند، اما اقدام نظامی را مستثنی میکند، استناد میكند.
- همه کشورها باید مواد و فناوری را که میتواند به فعالیتهای مربوط به راکتور آب سنگین یا بازفرآوری و غنیسازی یا به توسعه سیستمهای پرتاب تسلیحات هستهای ایران کمک کند، ممنوع کنند. این ممنوعیت در زمینه صادرات و واردات اعمال میشود.
- کشورهای خاص میتوانند از قضاوت خود در ممنوعیت آیتمهای دو منظوره در صورتی که به فعالیتهای هستهای ممنوعه ایران کمک کنند، استفاده کنند، اما باید کاربرد و مکان آنها بازبینی شود و به اطلاع کمیته تحریمهای شورای امنیت برسد.
- تجهیزات برای راکتورهای آب سبک و اورانیوم با درجه غنی شده پایین درعناصر سوخت هستهای انباشه شده دراین پیش نویس مستثنی شده است (راکتور آب سبک ٨٠٠ میلیون دلاری که روسیه هم اکنون در حال احداث در بوشهر است، مستثنی شده است).
- اعمال ممنوعیت سفر و ضبط بودجه و داراییهای مالی متعلق یا تحت کنترل شرکتها و افراد مرتبط با برنامه موشکی یا هستهای ایران، اما استثناهایی برای این توقیف اموال وجود دارد که شامل معاملاتی است که در قراردادهای پیشین صورت گرفته است.
- این توقیف اموال شامل ١٠ سازمان و موسسه از جمله سازمان انرژی اتمی ایران و شرکتهای طرف معامله با برنامههای سانتریفوژ، راکتور آب سنگین اراک و سایت آزمایشی غنیسازی اورانیوم نطنز است، اما سازمان صنعت هوافضا که موشک تولید میکند در دقیقه آخر با اصرار روسیه از متن قطعنامه حذف شد، اما شرکتهای تابعه آن همچنان در فهرست قرار دارند.
- ١٢ فرد نامبرده شامل معاون رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در امور تحقیق و توسعه ، مقامهای مرتبط با سایتهای اراک و نطنز و راکتور دانشگاه فناوری دفاعی مالک اشتر است.
- ممنوعیت اجباری سفر در متن قطعنامه حذف شد و هم اکنون (این قطعنامه) از کشورها میخواهد کمیته تحریمهای شورای امنیت را از عبور هر فرد یا نماینده گروههایی که در فهرست ضمیمه قطعنامه ذکر شده، از مرزهای خود مطلع کنند.
- تحریمها در صورتی میتوانند لغو شوند که محمد البرادعی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی مشخص کند که ایران فعالیت اورانیوم خود را معلق و تلاشها برای تولید یک راکتور انرژی هستهای آب سنگین را متوقف کرده و به مذاکرات بازگشته است. وی ظرف ٦٠ روز پس از تصویب قطعنامه، گزارش خود را ارائه خواهد داد.
- تحریمها در صورتی میتواند لغو شود که ایران به همه دستورات شورای امنیت و آژانس بینالمللی انرژی اتمی احترام بگذارد، اما اگر ایران این درخواست را اجرا نکند، تدابیر اضافی لحاظ خواهد شد.
واکنش وزارت امور خارجه ایران
در پی تصويب قطعنامهی تحريم ايران در شورای امنيت، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با انتشار بيانيهای اعلام كرد «قطعنامه جدید شورای امنیت نه تنها نمیتواند مانعی بر سر راه پیشرفت هستهای ایران باشد، بلکه ملت ایران با تکیه بر توان ملی خود و در چارچوب احقاق حقوق مسلم خود مطابق معاهده ان پی تی، برنامه صلح آمیز هستهای خود را بر اساس برنامههای از پیش تعیین شده ادامه خواهد داد.»
به گزارش خبرگزاری مهر، در اين بیانیه آمده است: «جمهوری اسلامی ایران تصویب قطعنامه جدید شورای امنیت در خصوص برنامه صلح آمیز هستهای خود را اقدامی غیرقانونی و خارج از وظایف شورا و برخلاف مقررات صریح منشور ملل متحد می داند.
صدور این قطعنامه نشان میدهد که همچنان برخی از اعضای دائم شورای امنیت بویژه ایالات متحده و بریتانیا در پی استفاده از این نهاد هستند و این درحالی است که این قدرتها نه تنها به تعهدات خویش طبق معاهده "ان.پی.تی" بویژه ماده یک مبنی بر برخورداری از انتقال مواد و فناوری و تجهیزات نظامی هستهای به سایر کشورها و ماده شش الزام به خلع سلاح هستهای خود پایبند نیستند، بلکه برخلاف آنها به توسعه زرادخانههای هستهای خود ادامه میدهند. انجام این گونه اقدامات سیاسی و غیرحقوقی شورای امنیت نمیتواند حقوق حقه و مسلم کشورها را محدود و یا در اجرا و اعمال آنها مانع تراشی کند، بلکه صرفا بی اعتبار شدن تصمیمات شورای امنیت را در پی خواهد داشت.»
این بیانیه می افزاید: جمهوری اسلامی ایران این گونه اقدامات شورای امنیت را در راستای اعمال آپارتاید هستهای و تقسیم جهان به شمال و جنوب در برخورداری فناوری پیشرفته می داند و اعتقاد دارد سبب خواهد شد که سایر کشورهای در حال توسعه نیز بطور جدی به سمت روند خوداتکایی در زمینه اکتساب فناوری صلح آمیز هسته ای و بهره گیری از آن سوق یابند.
از این رو قطعنامه جدید شورای امنیت نه تنها نمیتواند مانعی بر سر راه پیشرفت هسته ای ایران باشد، بلکه ملت ایران با تکیه بر توان ملی خود و در چارچوب احقاق حقوق مسلم خود مطابق معاهده ان پی تی، برنامه صلح آمیز هسته ای خود را بر اساس برنامه های از پیش تعیین شده ادامه خواهد داد و بویژه عملیاتی نمودن مرحله راه اندازی واحد 3000 سانتریفیوژ در نطنز را در اجرای ادامه فعالیت های تحقیقاتی صلح آمیز خود تحت نظارت آژانس آغاز و با جدیت پیگیری و اجرا خواهد کرد.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی در پایان بيانيه خود تاکید کرد: «اگرچه جمهوری اسلامی ایران همواره با رویکرد واقع گرا، چندجانبه گرایانه و عمل گرا خواستار حل مسائل موجود از طریق مذاکره می باشد، لکن معتقد است انجام این اقدامات یکجانبه و غیرمسئولانه و غیرمعقول در شورای امنیت، نه تنها کسی به تسهیل فرآیند مذاکرات نمی کند، بلکه در مسیر مذاکرات مانع تراشی جدی هم می نماید.»
داریوش قنبری، نماينده مجلس:
اعمال تحریم علیه ایران دارای تبعات منفی بسیاری است
داریوش قنبری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس، با اشاره به توافق گروه ١+٥ در مورد قطعنامه تحریم علیه ایران به خبرنگار سیاسی آفتاب گفت: قطعنامه کنونی نسبت به قطعنامه پیشین لحن ملایمتری دارد اما به هرحال اعمال تحریم علیه ایران دارای تبعات منفی بسیاری است و تأثیر بدی بر شرایط اقتصادی – سیاسی کشور خواهد گذاشت.
قنبری افزود: این قطعنامه در اصل مرحله اول تحریمها علیه ایران است. کشورهای ١+٥ میخواهند واکنش ایران را پس از تحریم بسنجند و ببینند که ایران تا چه میزان تسلیم آنها خواهد شد و یا چه میزان بر هدف و خواسته خود پابرجا است.
نماینده مردم ایلام خاطرنشان کرد: مراحل بعدی تحریمها، براساس واکنش ایران خواهد بود. به نظر من این مرحله برای آزمایش جمهوری اسلامی است چراکه غرب به چنین تحریمهایی رضایت نمیدهد و آن را ناکافی میداند.
وی در عین حال تاکید کرد: قطعنامه فعلی ایران را از رسیدن به هدفش باز نمیدارد اما واکنش ایران در این مرحله مهم است.
به گفته قنبری، کمیتهای در شورای عالی امنیت ملی، مسئول بررسی تدابیر لازم برای مقابله با تحریم شده است. او میافزاید: اعضا این کمیته در خصوص این که در هر مرحله چه واکنشی باید نشان داد، فکر کردهاند، چراکه در هر مرحله کشور ما نیز باید دارای واکنشی از پیش برنامهریزی شده باشد.
وی استراتژی کشورهای ١+٥ را مرحله به مرحله ارزیابی کرد و افزود: در هر مرحله که فشارها سنگینتر شود، واکنش ایران در مرحله بعدی بیتأثیر نیست و آنان براساس واکنش ایران مرحله بعدی را آغاز میکنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هفتم، در خصوص راههای تامین اقلام مورد نیاز کشور که شامل تحریم میشوند تصریح کرد: در دنیای کنونی اقتصاد حرف اول را میزند و شرکتهای تجاری تنها به سود خود فکر میکنند، بنابراین تحریم در جهان نوین به معنای گذشته نیست و تأثیر گذشته را نمیگذارد، به همین دلیل ایران میتواند اقلام مورد نیاز خود را از راههای خاصی به دست آورد اما هزینهای که صرف آن میکند، طبیعتا افزایش پیدا خواهد کرد.
وی در مورد دلایل همراهی نسبی روسیه با غرب در مورد تحریم ایران گفت: روسها در این بحران، هم از غرب و هم از ایران باج میگیرند. همراهی روسها با غرب، امتیازاتی را برای آنها خواهد داشت و از این وضعیت سوءاستفاده میکنند.
قنبری استراتژی روسیه را سیاست معاملهگر دانست و افزود: روسها طرف کسی هستند که منافع بیشتری برایشان داشته باشند. در این وضعیت از غرب نیز امتیازات بسیاری گرفتهاند و در عین حال وجهه خود را در بین کشورهای شرقی نیز حفظ کردهاند اما در عین حال از شرق هم امتیازاتی گرفتهاند.
عضو کمیسیون امنیت ملیو سیاست خارجی مجلس هفتم خاطرنشان کرد: روسها حاضر نیستند که از منافع خود در ایران بگذرند و میخواهند از هر دو طرف استفاده نمایند.
قنبری موضع چین را نیز مانند روسیه دانست و گفت: چین در این میان عملکردی مانند روسیه دارد و سعی میکند که هویت شرقی خود را حفظ کند اما با غرب نیز ارتباط داشته باشند و از هر دو طرف نیز امتیازات خاصی بگیرد.
داریوش قنبری در خصوص تکمیل نیروگاه بوشهر گفت: اگر هزینهها براساس قرارداد باشد، به نفع ما است که نیروگاه را به اتمام برسانند اما اگر روسها از وضعیت جدید دیپلماتیک استفاده کنندو هزینه بیشتری را مطالبه نمایند، اتمام نیروگاه بوشهر به ضرر ایران تمام میشود و باید برای آن تدبیر خاصی اندیشیده شود.
احتمالصدور قطعنامههای تازه در سال ٢٠٠٧
محمد کیارشی، نماینده اسبق ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، قطعنامه پیشنهادی کشورهای ١+٥ برای تحریم ایران را بخشی از جنگ تبلیغاتی آمریکا علیه ایران ارزیابی کرد و گفت: احتمالا درپی صدور این قطعنامه، تعداد قطعنامهها افزایش پیدا کند و این افزایش، فضایی تبلیغاتی علیه ایران به وجود میآورد.
کیارشی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی آفتاب افزود: این جنگ تبلیغات علیه جمهوری اسلامی باعث میشود که جامعه ملل، ایران را محکوم کند، طرف دیگر آمریکا نیز برای محکوم کردن ایران نیازمند صدور چنین قطعنامههایی است.
نماینده پیشین ایران در آژانس بینالمللی انرژی هستهای خاطرنشان کرد: مفاد قطعنامه سنگین نیست و فشار چندانی بر ایران وارد نمیکند، فعلا تنها موضوع اصلی برای آمریکا فضاسازی علیه ایران است.
وی در پاسخ به این سوال که «آیا باید منتظر صدور قطعنامههای دیگری نیز در سال ٢٠٠٧ بود» گفت: از این کشورها همه چیزی انتظار میرود و نباید خوشبین بود که حرکات آنان بر علیه ایران پایان خواهد یافت. تا زمانی که جمهوری اسلامی بر اهدافش پابرجا است، آنان نیز به تلاش خود ادامه میدهند و بر سر مواضع خویش خواهند بود.
کیارشی در بخش دیگری از سخنانش ادامه فعالیت روسیه برای راهاندازی نیروگاه بوشهر را به نفع ایران دانست و افزود: ما هزینه بسیاری برای نیروگاه بوشهر کردهایم و با تمام وجود خواهان اتمام آن هستیم. از روسها نیز بارها به پایان رساندن آن را خواستهایم و آنان قول دادهاند که تا سال آینده آن را تمام کنند.
وی در مورد نحوه تامین سوخت هستهای نیروگاه بوشهر توسط روسیه گفت: قیمت سوخت اصلا مطرح نیست بلکه دسترسی ایران به سوخت و استقلال در این زمینه و به رسمیت شناختن ایران به عنوان دارنده تکنولوژی هستهای یک امر کلیدی است.
منابع گزارش: دويچه وله، بیبیسی، خبرگزاری فارس، خبرگزاری آفتاب