بازتاب: «آسوشتيدپرس» در گزارشی نوشت: عربستان سعودی كه به شدت نگران حضور و تأثير عميق ايران در دنيای عرب است، به آرامی در تلاش برای كمرنگ كردن تأثير اين كشور شيعی و جلوگيری از به حاشيه رفتن مسلمانان اهل سنت در منطقه است. تحليلگران بر اين باورند كه اين جنگ جديد بين دو قدرت خاورميانه، فصل جديدی را در روابط نامناسب كشورها گشوده است؛ روابطی كه در چندين سال گذشته، از احتياط تا رويارويی متفاوت بوده است.

در نگاهی سطحی، هر دو كشور، روابط مدنی و ديپلماتيك خود را از زمان بهتر شدن روابط در سال‌های دهه ١٩٩٠ حفظ كرده‌اند.

«ابراهيم بايرام» از خبرنگاران روزنامه «النهار» لبنان كه از حاميان حزب‌الله ـ گروه تحت حمايت ايران ـ است، می‌گويد: «حوادثی كه در بستر اين روابط در جريان است، نشان می‌دهد كه هر دو كشور عليه يكديگر در حال فعاليت هستند و اختلافات آنها نيز در خارج از مرزها خود را نشان می‌دهد».

عربستان سعودی، يكی از متحدان آمريكا در منطقه، وزن اقتصادی و ديپلماتيك خود را برای حمايت از گروه‌هايی گذاشته كه در رويارويی مستقيم با گروه‌های تحت حمايت ايران هستند. اين حمايت‌ها به ويژه در مناطق حساس مانند عراق، لبنان و فلسطين، بيشتر است.

پادشاهی عربستان درباره برنامه اتمی ايران هم اظهار ناراحتی كرده است. عربستان حتی از صلح‌آميز بودن برنامه اتمی ايران نيز می‌ترسد، چراكه می‌تواند تهديدی محيطی و بالقوه برای ايجاد درگيری بين ايران و نيروهای آمريكايی مستقر در كويت، قطر و بحرين باشد.

يك مقام سعودی در اين‌باره گفت: ايران ابراز تمايل كرده و نشانه‌هايی را بروز داده كه مايل به همكاری با اين پادشاهی برای حل مشكلات منطقه است، اما مقامات ما معتقدند كه اعمال ايران با گفته‌هايش يكی نيست و همين امر، موجب محتاط شدن عربستان در روابطش با تهران شده است.

عربستان تلاش كرده تا گروه‌های فروپاشيده عراقی را متحد كند و رهبران عراق را هم دعوت به مذاكره كرده است كه از جمله آنان، چهره‌هايی مثل مقتدی صدر و «حارث الضاری» هستند. «حارث الضاری» رهبر گروه موسوم به علمای مسلمين است كه در زمان صدام از قدرت منحصر به فردی برخوردار بود. آنان همچنين با سنيان عراق نيز صحبت كرده‌اند تا آنان را به حضور مؤثرتر در روند سياسی عراق و مبارزه با خشونت‌ها تشويق كنند.

در ديگر نقاط، عربستان از «فؤاد سينيوره»، نخست‌وزير تحت حمايت آمريكا حمايت می‌كند كه با تظاهرات‌های شديد خيابانی سازمان داده شده توسط حزب‌الله روبه‌روست. آنان همچنين از «محمود عباس»، رئيس تشكيلات خودگردان فلسطين كه قصد تشكيل دولت جديدی را دارد، حمايت می‌كنند.

روابط ايران و عربستان مدتهاست دچار تيرگی شده، به ويژه پس از انقلاب ايرانيان در سال ١٩٧٩. عربستان سعودی در جنگ عراق عليه ايران، طرف بغداد را گرفت و رياض و عربستان در جريان اين جنگ روابط كاملا خصمانه‌ای داشتند.
رياض، تهران را به تهديد امنيت خود متهم می‌كرد و در سال ١٩٨١ روابطش را با تهران قطع كرد، اما بی‌اعتمادی بين دو كشور پس از فوت آيت‌الله خمينی در سال ١٩٨٩ كمتر و روابط ديپلماتيك آنان كمی پس از جنگ خليج فارس در سال ١٩٩١ بار ديگر برقرار شد.

كارشناسان سعودی هم‌اكنون معتقدند كه ايران قصد از بين بردن رهبری سنتی رياض و نقش سنتی وی در منطقه را دارد، اما داود شيريان، روزنامه‌نگار سعودی، می‌گويد: «عربستان به ايران اجازه نمی‌دهد به هيچ قيمتی، قدرت بزرگ منطقه شود».
او گفت: «ايران به عنوان يك كشور فارس عمل می‌كند، نه اسلامی. رقابت منطقه رقابت سنی ـ شيعه نيست، بلكه رقابت عرب ـ فارس است».

ديدگاه ايران متفاوت است. ماشاءالله شمس‌الواعظين، مشاور مركز مطالعات خاورميانه‌ای تهران می‌گويد: سياست ايران برای بهبود پيوندهای اقتصادی و سياسی با كشورهای خاورميانه به جای اروپا، باعث ترس سعودی‌ها شده است. او ادامه داد: تغييرات سياسی به قيمت قدرت‌های سنتی مانند عربستان و سعودی و مصر ممكن نخواهد بود.