سرمايه: براثر كاهش سطح آب درياچهء اروميه پنج جزيره از جزاير ٩‌ گانه اين درياچه به خشكی پيوستند.
اين نكته را كيومرث كلانتری، مديركل حفاظت محيط‌زيست استان آذربايجان غربی می‌گويد و می‌افزايد: «اين وضعيت برای پارك ملی درياچه اروميه بسيار نگران‌كننده است زيرا با اتصال اين جزاير به خشكی ادامه زيست و زادآوری برخی از پرندگان نادر از جمله فلامينگو و پليكان به مخاطره افتاده است و به همين دليل تعداد پرندگانی كه امسال برای زمستان گذرانی به پارك ملی درياچه اروميه مهاجرت می‌كردند به صورت چشم‌گيری كاهش يافته است.»
او با اشاره به اين‌كه در حال حاضر ٨٠٠ راس قوچ و ميش ارمنی و ٢٠٠ راس گوزن زرد در جزاير اشك و كبودان وجود دارد، ادامه می‌دهد: «زندگی گوزن‌زرد و قوچ و ميش ارمنی ساكن در جزاير اشك و كبودان پارك ملی درياچه اروميه نيز به دليل كمبود علوفه و آب شيرين با مشكل جدی روبه‌رو شده و سازمان محيط‌زيست به دنبال تخليه بخشی از اين گونه‌های جانوری به ديگر زيستگاه‌ها است.»
به گفتهء او «شوری بيش از حد آب درياچه اروميه بر زندگی آرتميا تنها موجود زنده محيط آبی اين درياچه نيز تاثير گذاشتهء ، شرايط زيست اين آبزی را مختل كرده و تعداد تخم آن را از ٢٠ تا ٣٠ عدد در هر ليتر آب درياچه به يك تا سه تخم كاهش داده است. همچنين تعداد زيادی از اسكله‌ها و شناورهای اين درياچه به ويژه در مناطقی مانند رشكان، گلخانه، كبودان و اشك به دليل كاهش سطح و پسروی آب از كار افتاده‌اند.»
كلانتری به اين نكته اشاره می‌كندكه «از ٥٧٠ هزار هكتار مساحت درياچه اروميه حدود ١٠٠ هزار هكتار آن به ويژه در مناطق جنوب و شرق و حواشی پست به شوره‌زار تبديل شده و وضعيت اين درياچه را با يك بحران بزرگ مواجه ساخته است. در حال حاضر از تراز حداكثر آب اين درياچه در سال ٧٤ به ميزان پنج متر و ٢٧ سانتی‌متری كاسته شده و اين روند همچنان ادامه دارد به طوری كه پسروی و كاهش سطح آب اين درياچه هر سال بيش‌تر از سال ديگر می‌شود.»
به عقيدهء او، «كاهش آب اين درياچه باعث بالا رفتن ميزان شوری آب به بيش از ٣٠٠ گرم در هر ليتر شده كه اين امر نيز موجب شده تا بلورهای حجمی از نمك در كف درياچه تشكيل شود اين در حالی است كه ميزان غلظت نمك در آب اين درياچه در شرايط عادی ١٦٠ گرم در ليتر است.»
درياچه اروميه يكی از ٥٩ ذخيره‌گاه طبيعی محيط‌زيست جهان است كه به دليل طبيعت مناسب برای زيست دايمی و موقت انواع پرندگان كمياب و نادر جهان و زيبايی‌های طبيعی سواحل و جزاير آن از سوی يونسكو به عنوان يك ذخيره‌گاه بيوسفری در جهان شناخته شده است.
اين درياچه با زيبايی‌های طبيعی خود يكی از بزرگ‌ترين معادن املاح جهان به شمار می‌رود كه نزديك به هشت ميليارد مترمكعب انواع نمك‌ها را در خود جای داده است.
درياچه اروميه پس از بحرالميت در فلسطين دومين درياچه شور از نظر سختی آب در جهان محسوب می‌شود و بيستمين درياچه بزرگ جهان است، اين درياچه در بين استان‌های آذربايجان شرقی و غربی واقع شده و مساحت كلی حوزهء آبريز آن ٥١ هزار كيلومتر و حجم كلی آب موجود در آن به مرز ٣٧ ميليارد مترمكعب می‌رسد، طول اين درياچه از شمال به جنوب ١٣٥ كيلومتر،‌عرض آن ١٨ تا ٥٥ كيلومتر و عميق‌ترين نقطهء آن ١٦ متر است.
همچنين مهديه مصطفی‌پورشاد، دبير شبكهء NGO های زيست‌محيطی آذربايجان غربی می‌گويد: «كاهش سطح آب درياچهء اروميه و خشك شدن برخی جزاير آن به عوامل متعددی از جمله عوامل طبيعی مربوط می‌شود.»به گفتهء وی«يكی از مهم‌ترين عوامل كاهش سطح آب اين درياچه احداث سد بر روی رودخانه‌های دايمی اطراف درياچهء اروميه است كه در نتيجه آب ورودی به آن با كاهش چشمگيری مواجه شده و سطح آب بسيار پايين آمده است.»
او با بيان اين‌كه احداث اين سدها بدون ارزيابی زيست‌محيطی صورت گرفته است، می‌افزايد: «هر چند احداث اين سدهای انحرافی باعث بهبود وضعيت رطوبت زمين‌های كشاورزی اطراف و غنی‌سازی محصولات آن ها شده است ولی اين امر به قيمت نابودی درياچهء اروميه صورت گرفته است كه سازمان محيط زيست و دولت هر چه سريع‌تر بايد تدابيری در جهت رفع اين معضل به كار گيرند.»
به گفتهء مصطفی پورشاد «يكی ديگر از عوامل پايداری درياچهء اروميه احيای تالاب‌های اطراف آن است كه به خاطر عوامل طبيعی و زهكشی توسط سد حسن‌لو خشك شده‌اند. برای احيای اين تالاب‌ها به عنوان مثال تالاب «درگه‌سنگی» (اسيران گلی)،جمعيت زنان مبارزه با آلودگی‌های زيست محيطی اقدام به لايروبی جوی‌های اطراف اين تالاب كرده كه اين امر باعث جاری شدن آب از اين جوی‌ها به سمت تالاب شده است.
اين جوی‌ها پيش از مكانيزه شدن آبياری زمين‌های كشاورزی اطراف مسيری برای هدايت آب رودخانه‌ها به طرف زمين‌های كشاورزی بوده‌اند.»
او در ادامه می‌گويد: «با احيای اين تالاب و وخيم شدن وضعيت درياچهء اروميه تالاب درگه‌سنگی به اكوسيستم مناسبی برای گياهان و پرندگان مهاجر از جمله فلامينگو تبديل شده است و امسال حضور فلامينگوها در اين تالاب به حدی زياد بود كه دوستداران محيط زيست معتقدند بايد اسم اين تالاب به نگين ارغوانی تغيير يابد.»
مسوول شبكهء NGO های زيست‌محيطی تاكيد می‌كند: «در صورتی كه تشكل‌های غيردولتی اقدام به احيای ساير تالاب‌های اطراف درياچهء اروميه كنند، وضعيت درياچهء اروميه از شرايط فعلی بسيار بهتر می‌شود و دستگاه‌های دولتی از جمله محيط زيست و سازمان آب منطقه‌ای آذربايجان غربی با آن‌ها همكاری‌های لازم را می‌كنند.»