iran-emrooz.net | Tue, 10.10.2006, 20:38
مجید روشن زاده ـ برلین
.(JavaScript must be enabled to view this email address)
اشپیگل مینویسد: "اکنون اختلاف بر سر پرونده اتمی ایران همانجایی است که باید باشد: پانزده عضو شورای امنیت سازمان ملل وظیفه رفع "خطر از صلح جهانی را به عهده دارند".
تویسنده مقاله اضافه میکند حدود سه سال است که تلاش میشود رژیم تهران را از ساختن بمب اتم منصرف کرد. اکنون این سه سال تماما توام با اخطار و گفت وگو به پایان رسیده است و در روزها و ماههای آینده شورای امنیت در نیویورک مسئله اتمی ایران را در کنار موضوعاتی مانند آزمایش اتمی کره شمالی، خلع سلاح حزبالله و بازسازی افغانستان به بحث خواهد گذاشت.
اشپیگل سپس اضافه میکند که محتوای اجلاس آتی شورای امنیت مطابق بند 41 منشور سازمان ملل چیزی جز گفت وگو پیرامون تحریم نمیتواند باشد. آما از آنجاییکه روسیه و چین هنوز نسبت به تحریم ایران رفتار احتیاط آمیز و تردید آمیز دارند، باید انتظار مشاجره سختی را داشت.
نویسنده گزارش یادآوری میکند که دو کشور روسیه و چین در ماه جولای پذیرفتند و گفتند که پس از آخرین دور مذکرات، تصمیم در مورد پرونده اتمی ایران وارد مرحله جدی خواهد شد. نوبسنده با اشاره به ورود به این مرحله جدی به نقل از وزیر امورخارجه آلمان، اشتاین مایر، مینویسد: "ما میخواهیم مشترکا پیرامون طرح قطعنامهای گفت وگو کنیم".
گزینههای احتمالی پایان اجلاس شورای امنیت
به اعتقاد اشپیگل گزینه اول آن است که روسیه و چین متوجه شوند که با هیچ وسیلهای نمیتوان ایران را بر سر عقل آورد. در آنصورت احتمال تصویب اقدامات اولیه تنبیهی وجود دارد. اما این کار یعنی آغاز گسترش اختلاف و نزاع با ایران است.
گزینه دیگر آن است که مشاجره سختی میان آمریکا و روسیه درگیرد و یا اینکه تصمیم شورای امنیت با وتوی چین و یا حتا رأی ممتنع روسیه روبرو شود. نتیجه این کار چیزی جز ایجاد شکاف و در نهایت فروپاشی ائتلاف مشترک شرق و غرب نخواهد بود و این همان چیزی است که رژیم تهران ماههاست در صدد دست یابی به آن است.
به اعتقاد نویسنده گزینه دیگری هم است: اگر ایران متوجه شود که طرف مقابل کارتهای بهتری در دست دارد احتمالا پس از بلوف طولانی مدت نهایتا از خود نرمش نشان دهد و این عمل یعنی پیروزی دیپلماسی و بازگشت به میز مذاکره میباشد.
اشپیگل در گزارش خود مینویسد که تا جمعه گذشته هیچ یک از اعضای شرکت کننده در اجلاس آتی حاضر به پیش بینی نتیجه نهایی نبودند و هیچکدام از آنان بدرستی نمیدانست که گام بعدی و اولیه این 6 عضو شرکت کننده در اجلاس این هفته چه خواهد بود. از این رو جدل برای تدوین یک قطعنامه وارد مرحله داغ خواهد شد. اما یک چیز روشن است: تا کنون گفت وگوهای تلفنی وزرای خارجه تنها بر محور نوع تحریم دور میزد و این تحریم باید مورد قبول همه کشورهای عضو باشد. زیرا ایرا ن صرفا یک کشور تجاری نیست، بلکه رژیم تهران اعلام کرده است که در صورت تحریم، قیمت نفت را از بشکهای 60 به 100 دلار خواهد رساند. از این رو تحریم باید حالتی آرام، صعودی و نفس گیر داشته باشد.
نوع تحریمات
گام نخست این تحریمات محدود ساختن صدور ماشین آلات و فطعات صنعتی که همزمان مورد استفاده صنایع ماشین و برنامه هستهای است. و گام بعدی برنامههای کامپیوتر، وسایل دفتری و قطعات جانشینی را در بر خواهد گرفت.
از آنجاییکه زیان این تحریمات نباید متوجه مردم شود، کاهش و محدود ساختن سهمیه دانشچویان رشتههای صنعتی در دانشگاههای اروپا مورد بحث قرار خواهد گرفت. علاوه بر آن و در کنار همه این اقدامات اروپا باید به حمایت فعالتری از اپوزیسیون ایران بپردازد.
طبق تحلیل اشپیگل در کنار این تحریمات سمبلیک آمریکا در صدد ساختن ائتلافی غیر رسمی از کشورهای داوطلب برای اجرای مؤثر تحریم میباشد و برای این منظور از آلمان انتظار ویژهای دارد. به یقین این اختلاف با ایران بخاطر وضعیت عراق به مرحله نظامی نخواهد رسید. امروز حتا درآمریکا هم حمله نظامی به ایران فاقد طرفدار است.
اروپاییها بیشتر روی مشکلات تکنیکی ایران حساب میکنند و به اعتقاد آنان فعالیت 164 سانتریفوژ را نمیتوان برای مدت زمان طولانی نگه داشت. از آن گدشته، حتا سازمانهای جاسوسی آمریکا هم بر این باورند که ایران برای غنی سازی در مقیاس صنعتی به پنج سال وقت نیاز دارد.
آمریکا خواهان تأثیر گذاری هرچه سریعتر تحریمات میباشد و به درک و نظر اسراییل از فعالیت اتمی ایران تمایل دارد. اسراییلیها معتقدند که اگر ایران موفق به بستن گردش مواد سوختی شود عملا یک قدرت اتمی است.
موضع روسیه وچین
اشپیگل مینویسد که وزیر خارجه روسیه، سرگئی لاروف، بر این باور است که حتی الامکان باید از ابزار دیپلماتیک برای حل اختلاف استفاده کرد. مسکو در صدد آن است که با مدل نظم جهانی و تک قطبی آمریکا مقابله کند، و مدل چند قطبی روسیه وچین را در مقابل آن قرار میدهد و طرح میکند. روسیه نمیخواهد که خاورمیانه به منطقه صرفا تحت نفوذ آمریکا مبدل شود و برای این هدف رابطه با ایران بعنوان قدرت منطقه یک اهرم مؤثر و مهم است.
در این گزارش اشپیگل آمده که اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان، در سفر ماه فوریه خود از چین این احساس را داشت که اگر با احتیاط عمل شود، رهبران پکن را میتوان برای تحریمات کوچک متقاعد کرد. از آن گذشته در برلین این تفکر حاکم است که تحریم بدون مجوز سازمان ملل از لحاظ حقوقی خطرناک و دارای معذوراتی است. زیرا شرکتها میتوانند برای جبران زیانهای وارده تقاضای خسارت مالی کنند.
کارتهای ایران
به نظر اشپیگل در صورت گسترش ابعاد اختلاف ایران دارای کارتهای دیگری مانند خروج از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای و یا اخراج بازرسان سازمان انرژی اتمی از ایران است. خلاء ناشی از عدم حضور بازرسان و کنترل سازمان انرژی اتمی میتواند بستر و زمینه مناسبی برای تقویت حدس و گمانها و شایعات شود و در نتیجه نظرات اغراق آمیز میداندار عرصه اصلی گفت وگوها و مباحث خواهد شد. از این رو محمد برادعی، رییس سازمان انرژی اتمی، به انخاذ رفتار احتیاط آمیز فرا میخواند و تلاش میکند که ممانع خروج ایران شود.
اشپیگل گزارش میدهد که البرادعی در جلسات خصوصی میگوید: باید تقاضای ایران را مبنی بر غنی سازی با هدف تحقیقات علمی پذیرفت و با مذاکره مانع غنی سازی در مقیاس صنعتی شد.
نویسنده در پایان به تصمیم ایران و احمدی نژاد در هفته گذشته اشاره میکند. مطابق این تصمیم جدید، ایران در آینده ویزای توریستی برای بازدید از تأسیسات اتمی صادر خواهد کرد. به گفته اشپیگل این تصمیم در اصل پاسخی استهزاء آمیز به ترسهای البرادعی و طرح نوع شگفت آور و عجیبی از کنترل میباشد.