iran-emrooz.net | Sun, 17.09.2006, 12:20
روزنامه اعتماد ملی: روز گذشته «خبرگزاری كيودو» گزارش داد كه سه بانك ژاپن به پيروی از تحريم مالی آمريكا فعاليت بازرگانی خود با بانك صادرات را متوقف میكنند.
بانكهای توكيو ميتسوبيشی UFJ ، ميزوهو كورپوريت بانك و سوميتوموميتسويی بانك سه بانكی هستند كه در پی اعمال فشار آمريكا میخواهند فعاليت بازرگانی خود با بانك صادرات ايران را قطع كنند.
اين بانكها در ايالات متحده نيز با ايجاد شعب متعدد به فعاليت مشغول هستند.به نظر میرسد تقابل اقتصادی با ايران فصل تازهای را تجربه میكند. فصلی كه در آن بدون شك اقتصاد ديگر كشورها نيز درگير اين جريان تند اقتصادی خواهد شد. آيا ايران میتواند با سياستهای موجود به آرامی اين تحريمها را پشت سر بگذارد؟
بازی از ٨ سپتامبر آغاز شد
بازی از ٨ سپتامبر آغاز شد. روزی كه وزارت خزانهداری ايالات متحده بانك صادرات ايران را به اتهام حمايت مالی از گروههای تروريستی تحريم كرد، پيش از اين البته يانكیها نشان داده بودند كه میتوانند در اتوبان اقتصاد جهانی به صورت خودكار و انفرادی با ديگر كشورها به رويارويی بپردازند اما اين اتفاق تازهدور از ذهن نبود.
جريان ديپلماسی ايران از سه سال پيش شرايط تازهای را تجربه میكند. كشورهای زيادی در اين مدت به دليل استفاده صلحآميز ايران از انرژی هستهای پروژه تحريم اقتصادی را برای ايران دور از ذهن نمیدانستند ولی هرگز اين تقابل اقتصادی رخ نداد.
طی يك سال گذشته به دليل تغيير ضوابط ديپلماسی كشور، ايالات متحده با سرعت بيشتری در جهت به بنبست كشاندن اقتصاد ايران حركت كرد. كار به جايی كشيد كه حتی چند روز پيش برخی مقامات آمريكايی از تحريم انفرادی اقتصاد ايران در صورت لزوم سخن گفتند. ممنوعيت فعاليت با بانك صادرات ايران شايد مصداق بارزی برای اين سناريو باشد اما بدون شك اين پرده آخر بازی نيست.
آمريكايیها طی روزهای گذشته از شدت گرفتن رويارويی اقتصادی با ايران خبر دادند. هرچند كه به نظر میرسيد اوج اين مناسبات تازه شريان نفت خروجی از ايران را در بر بگيرد ولی به نظر میرسد ايجاد محدوديت اقتصادی برای ايران به سمت بخشهای مختلف اقتصادی حركت كند. در حال حاضر حوزههای حملونقل، مخصوصا حملونقل هوايی، بخشهای صنعتی نفتی ايران و بسياری از حوزههای صنعتی، تجاری اقتصاد ايران نياز به سرمايههای جهانی دارند.
فارغ از سياستهای داخلی دولت نهم كه به باور كارشناسان میتواند سرمايههای جهانی را از كشور دور كند، يانكیها نيز به گونهای حركت میكنند كه در نهايت بتوانند سرمايههای توسعهزا را از اقتصاد ايران دور نگه دارند. اينكه آيا سياست آمريكايی میتواند پروژه خود را با پيروزی به پايان برساند پرسشی است كه تحليلگران از قدرت اقتصادی ايران با عنوان برگ اصلی و چالشی بزرگ برای ارائه پاسخ مثبت به آن ياد میكنند.
رئيس بانك مركزی: دلار را كنار میگذاريم.
ديروز ابراهيم شيبانی- رئيس بانك مركزی- در گفتوگو با روزنامه «امرجينگ ماركتس» چاپ سنگاپور نخستين پاسخ را برای اقدام ٨ سپتامبر ايالات متحده ارسال كرد. او با قاطعيت گفت كه در مقابل تحريم بانك صادرات دلار را كنار میگذاريم.
شيبانی اعلام كرد كه ايران درباره تحريمهای آمريكا عليه بانك صادرات دست به اقدام قانونی خواهد زد و در حال بررسی تغيير برخی از ذخاير ارز خارجی به غير از دلار است.
وی گفت: «ما قصد داريم تمامی راههای قانونی را كه برای ما قابل دسترس است در پيش گيريم و انتظار داريم كه صندوق بينالمللی پول يك موضع مناسب عليه اقدام يكجانبه و غيرقانونی كه میتواند به طور جدی پرداختهای بينالمللی را مختل كند، اتخاذ نمايد.»
رئيس كل بانك مركزی همچنين در اين گفتوگو خاطرنشان كرد: «اين اقدام ممكن است ما را وادار كند كه خود را از دلار دور نگه داريم. من نيز مطمئن هستم كه كشورهای ديگر به ما نگاه خواهند كرد و حتی هماكنون ما از ارزهای ديگر استفاده میكنيم و اين امر ما را تشويق میكند كه از دلار دوری كنيم.»
شيبانی با بيان اينكه «ايران ممكن است درآمدهای نفتی خود را در بانكهای همسايه مانند بانكهای عربستان و يا بحرين قرار دهد، افزود: «ما همچنين رابطه خوبی با بانكهای اروپايی داريم.»
رئيس بانك مركزی ايران اقدام آمريكا مبنی بر تحريم بانك صادرات را صددرصد سياسی خواند و بيان داشت: «بانكهای ما بسيار شفاف عمل میكنند.»
ابراهيم شيبانی همچنين تصريح كرد چالش خاص ايران با تحريمهای آمريكا هنوز قطعی نشده است اما تاكيد كرد: تهران به طور فعال در حال پيگيری استدلالهای خود هم از طريق حقوقی و هم صندوق بينالمللی پول است.
وزن آنها و وزن ما
برخوردهای اقتصادی ايالات متحده با ايران اگر گسترش بايد بدون شك ايران بايد برای مقابله با اين جنگ اقتصادی خود را تحريم كند. پيش از اين مديران اقتصادی ايران راهاندازی بورس نفت و معامله در آن بر پايه يورو را يكی از اصلیترين ابزار خود برای ايستادن در مقابل اخطارهای اقتصادی غرب معرفی كردند.
اينكه دور انداختن دلار در ويترين مبادلات جهانی میتواند ضربهای مهلك برای وزن دلار در اقتصاد آمريكا باشد واقعيتی غيرقابل انكار است اما اينكه آيا اقتصاد ايران با حجم ضعيف مبادلات جهانی میتواند چنين ضربهای را بر پيكر آمريكا وارد سازد پرسشی جدی است كه تحليلگران دولتی بايد پاسخی مناسب برای آن بيابند.
در حال حاضر رئيس كل بانك مركزی نيز در مقابل تهاجم اقتصادی آمريكا به بانك صادرات باز هم دور انداختن دلار را سياست اصلی كشور معرفی كرده است. به نظر میرسد حالا ديگر زمان آن رسيده است كه به دور از شعارپردازیهای سياسی راهكارهای قابل تامل برای درگيریهای جهانی اقتصاد طراحی شود.
جالب اينجاست كه ديروز همچنين رئيس بانك مركزی آلمان در سنگاپور اعلام كرد كه هيچ نگرانیای از بابت تبديل ذخاير ارزی ايران به غير دلار وجود ندارد.
«الكسل وبر» گفت: تبديل برخی از ذخاير ارزی ايران به ارزی غير از دلار خطری ندارد و نبايد نگران آن باشيم.
وی كه از اعضای هياتمديره بانك مركزی اروپا نيز است در سنگاپور به خبرنگاران گفت: فكر میكنم بايد اين اتفاق را خيلی سخت نگيريم.
روز گذشته انجمن صادركنندگان و عمدهفروشان آلمان (BGA) نيز هشدار داد كه هر گونه تحريم عليه ايران به دليل برنامههای هستهایاش به اقتصاد آلمان كه هماكنون در حال كند شدن است صدمه میزند.
آنتون بوئرند - مدير BGA ـ در بيانيهای گفت: تاثيرات اقتصادی بحران در خاورميانه به ويژه تحريم احتمالی ايران تاثير زيادی بر اقتصاد آلمان خواهد داشت.
وی تصريح كرد: تاثير كوتاه و بلندمدت تحريم ايران میتواند به اين معنی باشد كه چنين بازار مهمی از دست ما خارج و به رقيبان آسيايی به ويژه چين و هند واگذار خواهد شد.
شايد در حال حاضر ژاپن تنها كشوری باشد كه به استقبال تحريم بانك صادرات توسط ايالات متحده آمده است. البته ژاپنیها نيز ٩٩ درصد از نياز انرژی خود را از طريق نفت وارداتی تامين میكنند ولی با به تعويق انداختن حضور در ميدان نفتی آزادگان و همچنين رويارويی بانكی با ايران پيمان سنتی خود را با ايالات متحده حفظ كردهاند.