«سرگذشت نقاشی در ایران»

علی فراستی

«سرگذشت نقاشی در ایران» عنوان کتابی است به قلم پرویز براتی نویسنده و روزنامه‌نگار مقیم تهران که از سوی نشر افق در ۱۶۸ صفحه عرضه شده است. این کتاب یکی از کتاب‌های مجموعه‌ «فرهنگ و تمدن ایرانی» است که تاریخ نقاشی در ایران را به زبانی ساده در فرمی تحقیقی-داستانی، روایت کرده است.

براتی که پیش از این «کتاب عجایب ایرانی» را از سوی نشر افکار روانه بازار نشر کرده بود، در مورد رویکرد خود در نگارش «سرگذشت نقاشی در ایران» گفت: «این کتاب روایتی از تاریخ نقاشی در ایران از حدود ده هزار سال پیش یعنی دوره نقاشی روی دیوار غارها تا امروز است. فصل بندی کتاب بر اساس دوره بندی هایی انجام شده که مورخان هنر از نقاشی ایران ارائه داده اند. موادّ خام این کتاب بر گرفته از تاریخ است که ساختار داستانی به خود گرفته است.»

کتاب شامل سیزده فصل با عناوین غارنشینان نقاش، نقاشی در دوران کهن، ساسانیان: نوزایی در هنر، ظهور اسلام: هزار و یک شب نقاشی، پیدایش مکتب تبریز، شیراز: جزیره امن هنر، هرات: پایتخت هنر ، تبریز و وارثان قلم موی بهزاد ، نقش پردازان مکتب اصفهان ، پادشاهی نادر: افول نقاشی ، نقاش باشی های قاجار ، نقش پردازان دنیای جدید و نقاشان نوگرای ایران است. هر فصل خود به بخش های جداگانه ای تقسیم شده است .

پرویز براتی در مورد مستندات تاریخی و منابع مورد ارجاع خود در کتاب افزود: «برای حفظ بعد تحقیقی و تاریخی کتاب، قصه پردازی ها را بر اساس مستندات تاریخی انجام دادم. برای نمونه در فصل «پادشاهی نادر: افول نقاشی» کتاب نادرشاه از لارنس لکهارت مرجع قرار گرفته یا در نگارش فصل «نقش پردازان مکتب اصفهان» کتاب هایی چون تاریخ ایران در دوره صفویان از سلسله پژوهش های گروهی دانشگاه کمبریج و زندگانی شاه عباس اول نوشته نصرالله فلسفی مورد رجوع قرار گرفته است. در عین حال در مواردی هم به منابع شفاهی رجوع کردم تا فضاسازی بهتری برای مخاطب انجام دهم.»

این روزنامه‌نگار در عین حال تصریح کرد: «در این کتاب تلاش شده فرم و عناصر داستانی در خدمت تاریخ نقاشی در ایران باشند و نه بالعکس. از این رو نهایت تلاش ام را به خرج دادم تا به خاطر داستان پردازی، تحریفی در تاریخ نقاشی صورت نگیرد.»

پرویز براتی متولد ۱۳۵۵ در آبادان است. او در کنار فعالیت مطبوعاتی اش، ترجمه و تالیف کتاب های "اپیکاک: داستان های کوتاه کورت وونه گات (نشرکتاب نادر، ۱۳۸۱) و «کتاب عجایب ایرانی»(نشرافکار ، ۱۳۸۸) را در کارنامه خود دارد. این نویسنده همچنین نگارش پژوهشی را درزمینه ادبیات شگرف ایرانی به اتمام رسانده که آماده تحویل به ناشر است.

کتاب «سرگذشت نقاشی در ایران»، در ۱۶۸ صفحه در قطع وزیری و جلد شومیز عرضه شده است.