جنس دوم

جنس دوم نمایشی‌ست از رضا جابر انصاری، که گروه تئاتر کوچ  در محل خانهء ادبیات برلین و در حضور جمع بزرگی از تماشاگران ایرانی به خوانش آن پرداخت.

نمایشنامه خوانی در ایران و آلمان سنتی دیرپاست، اما در میان ایرانیان ساکن برلین پیشینهء چندانی ندارد. از این دید، باید از رضا جابر انصاری سپاسگزار بود، که  در این یکی دو سال اخیر کار تازه‌ای را در برلین آغاز کرده است.

جابر انصاری دانش آموختهء دانشکدهء هنرهای دراماتیک ایران، و دارای تجربهء کار در داخل کشور است. وی بیش از دو سال است که در برلین زندگی می‌کند، و در همین مدت کوتاه نمایشنامه‌هایی را به صحنه آورده یا نمایشنامه خوانی کرده است. در این میان بخصوص نمایش چشم در برابر چشم او – که از نوشته‌های زنده یاد غلامحسین ساعدی ست – انبوهی از تماشاگران ایرانی و آلمانی را به سالن تئاتر کشاند.

جنس دوم نمایشی ست  واقع‌گرا، از نوشته‌های خود کارگردان، که با متنی شاعرانه آغاز می‌شود. بازیگران، که برخی از آنها  دو سه نقش متفاوت  به عهده دارند، صحنه‌ها را تقریبن به شکل یک نمایش رادیویی اجرا می‌کنند. چگونگی اجرایی صحنه‌ها را نیز کارگردان یا یکی از دستیارانش برای تماشاگران توضیح می‌دهد.

نمایش بر محور دشواریهایی شکل می‌گیرد که زنان ایرانی با آنها دست به گریبان بوده‌اند و هستند. متن شاعرانهء آغازین نمایش حاکی از تداوم  ستمهایی‌ست بر جامعهء زنان، که در کشور ما دست کم پیشینه‌ای به درازای تاریخ هجوم اعراب دارد. می‌بینیم که مرد اصلی نمایش(ناصر) برای رهایی از مخمصه‌هایی خودساخته یکبار همسرش و دیگربار دختر خردسالش را به سوداگران انسان می‌فروشد.

جابر انصاری می‌کوشد با تصویر برخی ماجراها توجه تماشاگر را به گوشه‌ای از واقعیتهای تلخ  جامعهء ایرانی ما جلب کند. همچنین در این نمایش اعتیاد و قاچاق مواد مخدر و کودکان دستمایه یی می‌شوند برای کند و کاو در برخی زوایای تاریک زندگی اجتماعی قشرهایی از جامعه که روز به روز بیشتر در باتلاق فساد و تباهی فرو می‌روند. اینان بیشتر از آن که بخواهند باری از روی دوش هم بردارند، می‌کوشند بخاطر منافع شخصی یکدیگر را بیشتر گرفتار کنند. در عین حال جابر انصاری در نمایش مورد نظر می‌کوشد تا تلاش بردبارانه و پیگیر زنان  برای رهایی از وضعیت موجود را تصویر کند.

در بازخوانی جنس دوم ، ژالهء شعاری، افشین اخوان، ارسلان پارسی، معروف یعقوبی، آرمین میرغفاری، رضا سلطانی و شخص جابر انصاری اجرای نقش می‌کنند.

رضا جابر انضاری در شیوهء بیان اشخاص نمایش دقت زیادی کرده، و این نتیجهء  شناختی ست که از زبان محاوره‌ای در مناطق جنوبی تهران دارد. اینطور به نظر می‌رسد که نمایش جنس دوم برای اجرای در صحنه نیز آماده می‌شود. باشد که بموقع  به چگونگی کار وی  پرداخته شود.

برلین – جلال سرفراز